İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Kazakistan’da, “Bölgemiz hassas ve karmaşık bir süreçten geçiyor. Ne yazık ki uluslararası ilişkilerde tek taraflılık artmış durumda. ABD ve bazı Batılı ülkeler bağımsız ülkelerin kimliğini ve egemenliğini hedef alıyor. Böyle bir ortamda ikili ilişkilerin daha ciddi ve hassas şekilde geliştirilmesi zorunludur” dedi.
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, resmi temaslarda bulunmak üzere Kazakistan’a geldi. Pezeşkiyan, başkent Astana’da Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Pezeşkiyan, İran’ın komşuluk politikası kapsamında Orta Asya’ya özel önem verdiğini vurgulayarak, Kazakistan’ı “bölgedeki önemli ortak ve Hazar havzasında etkili bir komşu” olarak nitelendirdi. İki ülke halkları arasındaki derin kültürel, tarihi ve dini bağlara dikkat çeken Mesud Pezeşkiyan, bu ortaklığın İpek Yolu’nun yüzyıllara dayanan mirası üzerine inşa edildiğini belirterek, “İran ve Kazakistan ortak bir medeniyet havzasını paylaşan iki Müslüman ülkedir. Doğu’nun bilge düşünürü Farabi’nin kalıcı mirası bugün de iki ülkenin kültür ve medeniyetini birbirine bağlayan güçlü bir halka niteliği taşımaktadır” dedi.
Tahran-Astana ilişkilerinin geleceğine yönelik tablo olumlu
İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, görüşmelerin yapıcı ve kapsamlı bir atmosferde gerçekleştiğini ifade ederek, ikili, bölgesel ve uluslararası başlıklarda geniş kapsamlı değerlendirmelerde bulunulduğunu kaydetti. Tarım, sanayi, madencilik, ulaşım, transit, bilim, kültür, yargı ve yeni teknolojiler gibi birçok alanda iş birliği imkanlarının ele alındığını belirten Pezeşkiyan, bu çerçevede imzalanan çeşitli iş birliği belgelerinin Tahran-Astana ilişkilerinin geleceğine yönelik olumlu bir tablo oluşturduğunu söyledi.
“Ticaret hacmini 3 milyar dolara çıkaracak yol haritası hazır”
Mevcut kapasitelere işlerlik kazandırılması, ekonomik engellerin kaldırılması ve Ortak Ekonomik Komisyonu’nun rolünün güçlendirilmesi konularında mutabakat sağlandığını dile getiren Pezeşkiyan, doğu-batı ve kuzey-güney ulaşım koridorlarının tamamlanmasına yönelik verimli görüşmeler yapıldığını aktardı. İran ile Kazakistan arasındaki ticaret hacminin son dönemde yüzde 40 arttığını hatırlatan Pezeşkiyan, iki ülkenin ticareti hacmini 3 milyar dolara çıkarmayı hedefleyen yol haritasının hazır olduğunu ve uygulamaya başlanabileceğini söyledi. Bankacılık alanındaki sorunların çözümünün önemine de değinen Pezeşkiyan, İran ile Avrasya Ekonomik Birliği arasındaki serbest ticaret anlaşmasının tam olarak hayata geçirilmesinin ticari ilişkileri daha da güçlendireceğini ifade etti.
“ABD ve bazı Batılı ülkeler bağımsız ülkelerin egemenliğini hedef alıyor”
Pezeşkiyan, İran ve Kazakistan’ın bölgesel ve uluslararası konularda ortak görüşlere sahip olduğunu belirterek, tarafların güce başvurulmasını reddettiğini, ülkelerin egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı ile anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözümü prensiplerini paylaştığını söyledi. Nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımında da aynı tutumu benimsediklerini belirten Pezeşkiyan, iki ülkenin Şanghay İşbirliği Örgütü, Avrasya Ekonomik Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Hazar’a kıyıdaş ülkeler arasındaki işbirliği platformlarında yakın temas yürüttüğünü ifade etti. Pezeşkiyan, “Bölgemiz hassas ve karmaşık bir süreçten geçiyor. Ne yazık ki uluslararası ilişkilerde tek taraflılık artmış durumda. ABD ve bazı batılı ülkeler bağımsız ülkelerin kimliğini ve egemenliğini hedef alıyor. Böyle bir ortamda ikili ilişkilerin daha ciddi ve hassas şekilde geliştirilmesi zorunludur” şeklinde konuştu.
Kültürel ve halklar arası etkileşim güçlendirilecek
Pezeşkiyan, kültürel ilişkiler ve halklar arası etkileşimin artırılması konusunda da mutabakata varıldığını belirterek, iki ülke arasındaki tarihi ve kültürel bağların güçlendirilmesi amacıyla kültürel, akademik ve turizm programlarının daha fazla destekleneceğini söyledi. Pezeşkiyan, “Bu görüşmenin sonuçlarının ikili iş birliğini güçlendirme yolunda önemli ve belirleyici bir adım olduğuna inanıyorum. Tahran ve Astana’daki mevcut siyasi irade, iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım hacmini hak ettiği seviyeye çıkarabilecek kapasiteye sahiptir. İran olarak verdiğimiz sözlerin arkasındayız ve söylediklerimizi yerine getireceğiz” şeklinde konuştu.
7 mutabakat zaptı imzalandı
Ziyaret kapsamında iki ülke arasında ulaşım, transit ve lojistik, kültürel değişim programları, adli işbirliği, sağlık hizmetleri, diplomatik temaslar ve medya alanlarını kapsayan toplam 7 mutabakat zaptı imzalandı. Pezeşkiyan ile Tokayev, iki ülke ilişkilerinin genel çerçevesini belirleyen ortak bildiriye de imza attı.
