Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) verilerini kamuoyuyla paylaştı. Zincirlenmiş hacim endeksiyle yapılan hesaplamalara göre Türkiye ekonomisi, bir önceki yıla kıyasla yüzde 3,3 oranında büyüme gösterdi.
GSYH Cari Fiyatlarla 44,6 Trilyon TL’ye Ulaştı
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2024 yılında yüzde 64,6 artarak 44 trilyon 587 milyar 225 milyon TL oldu. Bu artışta en büyük payı yüzde 16,8 ile imalat sanayi aldı. Onu yüzde 13 ile toptan ve perakende ticaret, yüzde 8,2 ile ulaştırma ve depolama sektörü izledi. En düşük pay ise hanehalklarının işveren olarak faaliyetlerinden geldi.
Kişi Başına Gelir 503 Bin TL’ye Yükseldi
2024 yılında kişi başına düşen GSYH cari fiyatlarla 503 bin 76 TL, dolar bazında ise 15 bin 325 dolar olarak hesaplandı. Bu rakam, önceki yıllara göre önemli bir artışı temsil ediyor.
İnşaat Sektörü Zirvede
Sektörel büyüme verilerine göre inşaat sektörü yüzde 9,9 ile en çok büyüyen sektör oldu. Onu yüzde 6,5 ile su temini ve atık yönetimi, yüzde 6,2 ile toptan ve perakende ticaret takip etti. Öte yandan imalat sanayi, ulaştırma ve hanehalkı faaliyetleri en çok küçülen sektörler arasında yer aldı.
Hanehalkı Harcamaları Yüzde 4,3 Arttı
Yerleşik hanehalkı nihai tüketim harcamaları zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 4,3 arttı. GSYH içindeki payı yüzde 54 olan bu harcamalarda en yüksek oranı yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler aldı. Ulaştırma ve konut harcamaları ise yüzde 15,9’luk payla öne çıktı.
Devlet Harcamaları Azaldı, Yatırımlar Arttı
Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 0,8 azalırken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 2,7 artış gösterdi. Bu veriler, kamu harcamalarında kısıtlama, yatırımlarda ise ılımlı bir artış olduğunu ortaya koyuyor.
İhracat Yerinde Saydı, İthalat Geriledi
2024 yılında mal ve hizmet ihracatı yüzde 0,1 artarken ithalat yüzde 4,4 azaldı. GSYH bileşenleri içinde ihracatın payı yüzde 27,6, ithalatın payı ise yüzde 27 olarak belirlendi.
İşgücü Ödemelerinde Rekor Artış
Gelir yöntemiyle yapılan hesaplamalara göre işgücü ödemeleri yüzde 89,2 artarak dikkat çekici bir yükseliş gösterdi. Bu ödemelerin gayrisafi katma değer içindeki payı yüzde 37’ye çıktı. Net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 43,1’e geriledi.
TÜİK’in açıkladığı bu veriler, Türkiye ekonomisinin 2024 yılında dengeli ancak sınırlı bir büyüme performansı sergilediğini gösteriyor. Özellikle inşaat ve tüketim harcamalarındaki artış, ekonomik hareketliliğin temel dinamikleri arasında yer aldı.
